Kế hoạch bài dạy Giáo dục công dân 7 - Bài 10: Quyền và nghĩa vụ công dân trong gia đình - Năm học 2022-2023 - Trường THCS Trần Kim Xuyến

Nội dung tài liệu: Kế hoạch bài dạy Giáo dục công dân 7 - Bài 10: Quyền và nghĩa vụ công dân trong gia đình - Năm học 2022-2023 - Trường THCS Trần Kim Xuyến

1. Ngày soạn: 9/4/2023 BÀI 10 QUYỀN VÀ NGHĨA VỤ CỦA CÔNG DÂN TRONG GIA ĐÌNH (3 tiết 30,31,32) I. MỤC TIÊU: 1. Về kiến thức: - Nêu được khái niệm gia đình. - Nêu được vai trò của gia đình. - Nêu được quy định cơ bản của pháp luật về quyền và nghĩa vụ của các thành viên trong gia đình. 2. Về năng lực: *. Năng lực điều chỉnh hành vi: Nhận xét được việc thực hiện quyền và nghĩa vụ trong gia đình của bản thân và của người khác. *. Năng lực phát triển bản thân: Thực hiện được nghĩa vụ của bản thân đối với ông bà, cha mẹ và anh chị em trong gia đình bằng những việc làm cụ thể. 3. Về phẩm chất: - Phẩm chất nhân ái: Yêu thương, quan tâm, chăm sóc ông bà, cha mẹ và anh chị em trong gia đình. - Phẩm chất trách nhiệm: Thực hiện tốt nghĩa vụ đối với những người thân trong gia đình. II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU. 1. Giáo viên – Tài liệu: SGK Giáo dục công dân 7, SGV, SBT. – Thiết bị dạy học: + Máy chiếu đa năng, máy tính,... (nếu có). + Tranh, hình ảnh thể hiện quyền và nghĩa vụ của công dân trong gia đình; các video liên quan đến quyền và nghĩa vụ của công dân trong gia đình. + Bảng phụ, bút dạ, loa, mic + Phiếu học tập 2. Học sinh Tài liệu: SGK, SBT. III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC 1. Ổn định: 2. Kiểm tra bài cũ: Em hãy kề thêm những việc học sinh cần làm đề phòng, chống tệ nạn xã hội. 3.Bài mới: IV. TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY - HỌC A. HOẠT ĐỘNG MỞ ĐẦU: a) Mục tiêu: Tạo cảm hứng học tập cho HS, cảm nhận được sự ấm áp của tình thương yêu của các thành viên trong gia đình
2. b) Tổ chức thực hiện: Bước 1: Giao nhiệm vụ học tập - GV sử dụng phần Mở đầu trong SGK để dẫn dắt học sinh vào bài học - GV bật bài hát “Cho con”(sáng tác Phạm Trọng Cầu) cho cả lớp nghe. Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ: - GV: Yêu cầu HS chia sẻ cảm xúc và suy nghĩ của bản thân qua nghe bài hát. Bước 3: Báo cáo, thảo luận Tổ chức, điều hành: GV gọi HS trả lời và nhận xét câu trả lời của bạn. Cha mẹ chính là những người không chỉ cho chúng ta sự sống, mà bố mẹ cũng chính là những người dường như còn nuôi dưỡng, dạy dỗ chúng ta thành người. Có thể nhận thấy được rằng, chính công sinh thành của cha mẹ là rất lớn, là vô giá, và trên đời dường như mọi thứ không gì đong đếm được. Bước 4: Kết luận, đánh giá GV nhận xét, đánh giá và chuyển nhiệm vụ 2 B. HOẠT ĐỘNG KHÁM PHÁ Hoạt động 1: Tìm hiểu mối quan hệ giữa các thành viên trong gia đình a) Mục tiêu: Tạo cảm hứng học tập cho HS, giúp HS xác định được nội dung bài học về quyền và nghĩa vụ của công dân trong gia đình, vai trò của gia đình đối với các thành viên và xã hội. b) Tổ chức thực hiện: Bước 1: Giao nhiệm vụ học tập - GV cho HS quan sát một số bức tranh 1. Khái niệm và vai trò của gia đình (về quyền và nghĩa vụ của các thành Khái niệm gia đình viên trong gia đình) a) Trong hai trường hợp trên, các thành - GV đặt câu hỏi: (có thể hoạt động viên có mối quan hệ gia đình. chung cả lớp hoặc theo nhóm nhỏ) Trường hợp 1 là mối quan hệ gia đình có a) Hãy cho biết mối quan hệ của các con là máu mủ ruột thịt. thành viên trong hai trường hợp trên. Trường hợp 2 là mối quan hệ gia đình b) Em hiểu thế nào là gia đình? không có máu mủ ruột thịt, Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ: b) Gia đình là tập hợp những người gắn GV: + Yêu cầu HS nêu nội dung những bó với nhau do hôn nhân, quan hệ huyết bức tranh vừa quan sát. thống; quan hệ nuôi dưỡng làm phát + Trả lời câu hỏi tìm hiểu mối sinh các quyền và nghĩa vụ giữa họ với quan hệ giữa các thành viên trong gia nhau theo quy định của Luật Hôn nhân đình. và Gia đình. a) Em hãy cho biết vai trò của gia đình Vai trò của gia đình qua các trường hợp trên. a) Gia đình cùng với những mối quan hệ b) Kể thêm các vai trò khác của gia đình giữa con cái và bố mẹ là trường học đầu mà em biết. tiên giáo dục đạo đức, trí tuệ, thẩm mĩ và thể chất. Bố và mẹ, các anh chị, ông và bà là những người giáo dục đầu tiên của trẻ ở
3. lứa tuổi trước khi đến trường và họ vẫn là những người tiếp tục giáo dục khi con cháu họ đã đi học. Gia đình là nơi gắn bó, liên kết các Bước 3: Báo cáo, thảo luận thành viên thường xuyên, lâu dài và bền GV mời 2 – 3 HS trả lời và nhận xét vững; là tổ ấm đem lại hạnh phúc cho cá Bước 4: Kết luận, đánh giá nhân. GV nhận xét, đánh giá và dẫn vào nội b) Gia đình có các vai trò cơ bản: duy trì dung bài học. nòi giống, kinh tế, tổ chức đời sống gia đình, nuôi dưỡng, giáo dục con, cháu và góp phần phát triển xã hội. Hoạt động 2: Tìm hiểu các quy định cơ bản của pháp luật về quyền, nghĩa vụ giữa các thành viên trong gia đình. a) Mục tiêu: HS nêu được các quy định cơ bản của pháp luật về quyền, nghĩa vụ giữa các thành viên trong gia đình. b) Tổ chức thực hiện: 2. Các quy định cơ bản của pháp luật về quyền, nghĩa vụ giữa các thành viên trong gia đình. Bước 1: Giao nhiệm vụ học tập Quyền, nghĩa vụ giữa vợ và chồng - GV cho HS quan sát một số bức tranh a) Hai trường hợp trên liên quan đến (về quyền và nghĩa vụ của các thành quyền và nghĩa vụ bình đẳng giữa vợ và viên trong gia đình) chồng. a) Hai trường hợp trên liên quan đến Anh Nam đã thực hiện đúng quy định quyền và nghĩa vụ gì giữa vợ và chồng? của pháp luật khi cùng vợ chia sẻ mọi Anh Nam và anh Kha thực hiện đúng việc trong nhà, tôn trọng vợ và cùng quy định của pháp luật không? nhau bàn bạc, quyết định mọi việc lớn b) Kể thêm các quyền và nghĩa vụ giữa nhỏ trong nhà. vợ và chồng mà em biết. Anh Kha chưa thực hiện đúng quy định - GV đặt câu hỏi: (có thể hoạt động của pháp luật, vì anh cho rằng phụ nữ chung cả lớp hoặc theo nhóm nhỏ) không có quyền quyết định việc lớn Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ: trong nhà nên đã không tôn trọng ý kiến GV: + Yêu cầu HS nêu nội dung những của vợ. bức tranh vừa quan sát. b) Vợ, chồng bình đẳng với nhau, có + Trả lời câu hỏi tìm hiểu mối quyền, nghĩa vụ ngang nhau về mọi mặt quan hệ giữa các thành viên trong gia trong gia đình. Vợ chồng có nghĩa vụ đình. thương yêu, chung thủy, tôn trọng, quan a) Em hãy nhận xét việc làm của Hưng tâm, chăm sóc, giúp đỡ nhau; cùng nhau và P trong các trường hợp trên. chia sẻ, thực hiện các công việc trong b) Theo em, giữa anh chị em trong gia gia đình; đình có quyền, nghĩa vụ gì? Quyền, nghĩa vụ giữa anh chị em
4. Bước 3: Báo cáo, thảo luận trong gia đình GV mời 2 – 3 HS trả lời và nhận xét a) Nhận xét: a) Em hãy cho biết vai trò của gia đình Hưng đã thực hiện rất tốt quyền và nghĩa qua các trường hợp trên. vụ của một người anh trong gia đình, b) Kể thêm các vai trò khác của gia đình biết yêu thương, chăm sóc, giúp đỡ các mà em biết. em. Bước 4: Kết luận, đánh giá P chưa thực hiện tốt quyền và nghĩa vụ GV nhận xét, đánh giá và dẫn vào nội của anh chị em trong gia đình, thường dung bài học. xuyên bắt nạt em. b) Quyền và nghĩa vụ giữa anh chị em: Anh, chị, em có quyền, nghĩa vụ thương yêu, chăm sóc, giúp đỡ nhau. Có quyền, nghĩa vụ nuôi dưỡng nhau trong trường hợp không còn cha mẹ hoặc cha mẹ không có điều kiện trông nom, nuôi dưỡng, chăm sóc, giáo dục con. Bước 1: Giao nhiệm vụ học tập Quyền, nghĩa vụ giữa ông bà và các - GV cho HS quan sát một số bức tranh cháu (về quyền và nghĩa vụ của các thành a) Nhận xét: viên trong gia đình) Bình và ông bà đã thực hiện - GV đặt câu hỏi: (có thể hoạt động đúng quyền và nghĩa vụ giữa ông bà và chung cả lớp hoặc theo nhóm nhỏ) các cháu. Ông bà yêu thương, trông a) Em hãy nhận xét về tình cảm và việc nom, nuôi dưỡng cháu và cháu kính làm của ông bà Bình, H trong các trường trọng, yêu thương, biết ơn ông bà. hợp trên và cho biết ai thực hiện H chưa thực hiện quyền và nghĩa vụ của đúng/không đúng quyền và nghĩa vụ một người cháu đối với ông bà. H chưa giữa ông bà và cháu. yêu thương bà, không kính trọng và b) Kể thêm quyền, nghĩa vụ giữa ông bà chăm sóc cho bà. và các cháu mà em biết. b) Một số quyền, nghĩa vụ khác giữa Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ: ông bà và các cháu: GV: + Yêu cầu HS nêu nội dung những Ông bà nội, ông bà ngoại có quyền, bức tranh vừa quan sát. nghĩa vụ trông nom, chăm sóc, giáo dục + Trả lời câu hỏi tìm hiểu mối cháu, sống mẫu mực và nêu gương tốt quan hệ giữa các thành viên trong gia cho con cháu. đình. a) Em hãy cho biết vai trò của gia đình Trường hợp cháu chưa thành niên, cháu qua các trường hợp trên. đã thành niên mất năng lực hành vi dân b) Kể thêm các vai trò khác của gia đình sự hoặc không có khả năng lao động và mà em biết. không có tài sản để tự nuôi mình mà Bước 3: Báo cáo, thảo luận không có người nuôi dưỡng theo quy GV mời 2 – 3 HS trả lời và nhận xét định tại Điều 105 của Luật này thì ông
5. a) Hai trường hợp trên liên quan đến bà nội, ông bà ngoại có nghĩa vụ nuôi quyền và nghĩa vụ gì giữa vợ và chồng? dưỡng cháu. Anh Nam và anh Kha thực hiện đúng Cháu có nghĩa vụ kính trọng, chăm sóc, quy định của pháp luật không? phụng dưỡng ông bà nội, ông bà ngoại. b) Kể thêm các quyền và nghĩa vụ giữa Trường hợp ông bà nội, ông bà ngoại vợ và chồng mà em biết. không có con để nuôi dưỡng mình thì Bước 4: Kết luận, đánh giá cháu đã thành niên có nghĩa vụ nuôi GV nhận xét, đánh giá và dẫn vào nội dưỡng. dung bài học. C. HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP a. Mục tiêu : HS củng cố những tri thức đã được khám phá và thực hành xử lý tình huống cụ thể. b. Nội dung : HS sử dụng SGK và vận dụng kiến thức đã học để trả lời câu hỏi. c. Sản phẩm : HS làm các bài tập 1 d. Tổ chức thực hiện: Câu 1. Em đồng tình hay không đồng a) Đồng tình. Bởi vì gia đình là trường tình với ý kiến nào dưới đây? Vì sao? học đầu tiên và suốt đời của con người. Ý nghĩa cơ bản và mục đích của cuộc sống gia đình – đó là giáo dục con cái. Gia đình cùng với những mối quan hệ giữa con cái và bố mẹ là trường học đầu tiên giáo dục đạo đức, trí tuệ, thẩm mĩ và thể chất. Bố và mẹ, các anh chị, ông và bà là những người giáo dục đầu tiên của trẻ ở lứa tuổi trước khi đến trường và họ vẫn là những người tiếp tục giáo dục khi con cháu họ đã đi học. b) Không đồng tình. Vì như vậy là vi phạm quyền và nghĩa vụ của cha mẹ đối với con cái trong việc đối xử bình đẳng giữa tất cả các con. c) Không đồng tình. Bởi vì chức năng cơ bản của một gia đình là giáo dục, nuôi dưỡng con người cho xã hội. Gia đình là một sự nghiệp to lớn và đầy trách nhiệm, bố mẹ lãnh đạo sự nghiệp đó và chịu trách nhiệm về nó trước xã hội, trước hạnh phúc của mình và cuộc sống của con cái. Nhà trường chỉ có thể góp một phần vào sự nghiệp giáo dục con trẻ.
6. Câu 2. Trong những trường hợp dưới a) Bố N đã thực hiện đúng quyền và đây, ai thực hiện đúng, ai không thực nghĩa vụ giữa các thành viên trong gia hiện đúng quyền và nghĩa vụ giữa các đình. Bố N tôn trọng và ủng hộ sở thích thành viên trong gia đình? Vì sao? của con. Bên cạnh đó không quên giúp đỡ, nhắc nhở con không được lơ là việc học. b) M không thực hiện đúng quyền và nghĩa vụ của con đối với bố mẹ, không tôn trọng, lễ phép, nghe lời bố mẹ. c) Bố mẹ H thực hiện đúng quyền và nghĩa vụ của bố mẹ đối với con, lo lắng quan tâm đến việc học hành của con. d) Bố A thực hiện đúng quyền và nghĩa vụ của bố mẹ với con cái, tôn trọng và lắng nghe ý kiến, quan điểm của A. Câu 3. Em hãy xử lí các tình huống dưới a) Nếu là L, em sẽ thuyết phục bố mẹ đây: đồng ý cho cả em trai cùng đi. Bởi vì chuyến tham quan này là một hoạt động rất bổ ích và học hỏi được nhiều điều, vì vậy xin bố mẹ đồng ý cho em trai đi để được khám phá điều mới và em hứa với bố mẹ sẽ chăm sóc em trai cẩn thận. b) Nếu là S, em sẽ thuyết phục mẹ rằng em rất thích học vẽ, đi học vẽ ở Cung thiếu nhi không chỉ giúp em nâng cao khả năng vẽ đẹp mà còn giúp em được giải tỏa căng thẳng sau buổi học, và em sẽ cam kết với mẹ rằng sẽ không để ảnh hưởng đến việc học ở trường. c) Nếu là bạn của D, em sẽ nói với bạn rằng hành vi của D là sai và vi phạm quy đinh của pháp luật. D không được đối xử với em của mình như thế. d) Nếu là C, em sẽ đồng ý chăm sóc bà và hẹn với các bạn sẽ đi xem phim vào một hôm khác. Bởi vì việc chăm sóc bà quan trọng hơn việc đi chơi cùng bạn rất nhiều. D. HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG a. Mục tiêu : Học sinh được củng cố lại kiến thức thông qua bài tập ứng dụng. b. Nội dung : HS sử dụng SGK và vận dụng kiến thức đã học để trả lời câu hỏi. c. Sản phẩm : HS làm các bài tập
7. d. Tổ chức thực hiện: 1. Em hãy viết thư cho người thân bày tỏ mong muốn về việc được thực hiện quyền tham gia của em trong gia đình. 2. Em hãy lập và thực hiện bản kế hoạch điều chỉnh những việc làm của mình cho. đúng với nghĩa vụ công dân trong gia đỉnh