Bài giảng Khoa học tự nhiên Lớp 7 Sách Kết nối tri thức - Tiết 117, Bài 34: Vận dụng hiện tượng cảm ứng ở sinh vật vào thực tiễn

Nội dung tài liệu: Bài giảng Khoa học tự nhiên Lớp 7 Sách Kết nối tri thức - Tiết 117, Bài 34: Vận dụng hiện tượng cảm ứng ở sinh vật vào thực tiễn

1. I. Ứng dụng hiện tượng cảm ứng ở sinh vật trong trồng trọt Quan sát Hình 34.1 – Làm trụ bám cho cây hồ tiêu, đọc thông tin mục I SGK tr.141, 142 và trả lời câu hỏi: + Nêu một số ứng dụng hiện tượng cảm ứng ở sinh vật trong trồng trọt? + Cho ví dụ cụ thể? - Một số ứng hiện tượng cảm ứng ở sinh vật trong trồng trọt: + Thực vật: ứng dụng tính hướng sáng, hướng nước, hướng chất dinh dưỡng, để có chế độ chiếu sáng, tưới nước, bón phân, làm giàn, à Tạo điều kiện cho cây trồng sinh trưởng nhanh, phát triển tốt, đáp ứng nhu cầu khác của con người. Ví dụ: Làm trụ cho cây hồ tiêu dựa trên hiện tượng cảm ứng hướng tiếp xúc giúp cho cây sinh trưởng nhanh, phát triển tốt, cho năng suất cao + Động vật: lợi dụng tập tính của các động vật gây hại cho cây trồng như bướm, bọ xít, châu chấu, để tìm cách xua đuổi và tiêu diệt chúng, bảo vệ mùa màng.
2. Quan sát hình 34.2 và hoàn thành nội dung theo mẫu Bảng 34.1 Hiện tượng cảm Biện pháp ứng Tên sinh vật Lợi ích ứng dụng dụng Côn trùng hại cây trồng ? ? ? (bướm, bọ xít, .) Chim ? ? ? Tên sinh vật Hiện tượng cảm Biện pháp ứng Lợi ích ứng dụng dụng Côn trùng hại cây Hướng sáng Thu hút côn Tiêu diệt bướm và các trồng (bướm, bọ trùng vào bẫy loài côn trùng hại cây xít, .) trồng Chim Bỏ chạy khi thấy Sử dụng bù Xua đuổi chim phá hoại người nhìn dọa chim mùa màng
3. Lấy thêm các ví dụ về việc ứng dụng hiện tượng cảm ứng trồng trọt? - Ví dụ về việc ứng dụng hiện tượng cảm ứng trồng trọt: + Trồng cây ở nơi có ánh sáng mọi phía để cây phát triển đều. + Làm giàn cho các loại thân leo (mướp, bầu, bí).
4. II. Tìm hiểu ứng dụng hiện tượng cảm ứng ở sinh vật trong chăn nuôi Quan sát Hình 34.3 - Ứng dụng hiện tượng cảm ứng trong chăn nuôi, đọc thông tin mục 2 và trả lời câu hỏi: Nêu các ví dụ hiện tượng cảm ứng hoặc tập tính của động vật trong chăn nuôi mà em biết. - Ví dụ: + Gõ mõ để trâu bò về chuồng đúng giờ. + Dùng đèn để thu hút một số loài hải sản. + Vỗ tay gọi cá đến. + Huấn luyện động vật phục vụ trong chăn nuôi (huấn luyện chó chăn cừu). + Trong chăn nuôi gà, bố trí trong một chuồng nuôi 2 gà trống và nhiều gà mái. Dùng tiếng gọi bập bập khi cho gà ăn. + Dạy hổ, voi, khỉ làm xiếc, dạy cá heo lao qua vòng trên mặt nước (giải trí). + Dạy chó, chim ưng săn mồi (săn bắn). + Sử dụng chó để phái hiện ma túy và bắt kẻ gian (an ninh quốc phòng,...)
5. II. Tìm hiểu ứng dụng hiện tượng cảm ứng ở sinh vật trong học tập và đời sống Nêu các thói quen (tập tính) của bản thân và cho biết thói quen nào là tốt, thói quen nào là không tốt? - Một số thói quen tốt: ngủ sớm và thức dậy đúng giờ, đọc sách, tập thể dục buổi sáng, chấp hành luật an toàn giao thông, - Một số thói quen không tốt: thức khuya, ngủ dậy muộn, không làm bài tập trước khi đi học, vượt đèn đỏ, - Tập tính được ứng dụng trong học tập: thường xuyên ôn bài và làm bài tập nhiều lần để năm chắc kiến thức, ghi nhớ đươc lâu. - Muốn tạo được thói quen tập thể dục buổi sáng, cần luyện tập thực hiện đều đặn hằng ngày, không nên bỏ buổi nào, tập vào một khung giờ nhất định. - Để bỏ thói quen ngủ dậy muộn, cần đặt báo thức vào thời điểm mong muốn, thực hiện liên tiếp trong nhiều ngày. Sau một thời gian, cơ thể sẽ hình thành thói quen thức dậy đúng giờ ngay cả khi không đặt báo thức.
6. Luyện tập PHT số 1. Ghép các hiện tượng cảm ứng của vật nuôi (ở cột A) với lợi ích đối với con người (ở cột B) cho phù hợp: A. Hiện tượng cảm ứng B. Lợi ích đối với con người 1. Ăn ngủ đúng giờ a. Giảm công sức kêu gọi, tránh lãng phí và quản lí được nguồn thức ăn. 2. Đi vệ sinh đúng chỗ b. Giúp vật nuôi hình thành thói quen tốt, nhờ đó chúng sinh trưởng và phát triển tốt hơn. 3. Nghe hiệu lệnh là về c. Hạn chế sự mất vệ sinh và giảm sức công sức chuồng vệ sinh chuồng trại. 4. Nghe hiệu lệnh là đến ăn d. Giúp người chăn nuôi giảm công sức lùa vật nuôi về chuồng.
7. PHT số 2. Con người đã vận dụng những hiểu biết về hiện tượng cảm ứng ở sinh vật để có những ứng dụng trong đời sống. Hãy cho biết con người đã ứng dụng các hiện tượng cảm ứng trong bảng vào đời sống như thế nào? Hiện tượng cảm ứng Ứng dụng của con người Tính hướng sáng của côn trùng gây hại Tính hướng sáng của cá Chim di cư về phương nam tránh rét Rễ cây tránh xa hóa chất độc hại với nó Chim yến cư trú và làm tổ ở những nơi ánh sáng rất yếu.
8. Hiện tượng cảm ứng Ứng dụng của con người Tính hướng sáng của côn trùng Dùng đèn để bẫy côn trùng gây hại Tính hướng sáng của cá Dùng đèn để thu hút cá trong đánh bắt Chim di cư về phương nam tránh Nhận biết sự thay đổi về thời tiết rét Rễ cây tránh xa hóa chất độc hại Phát hiện vùng đất nhiễm chất độc với nó Chim yến cư trú và làm tổ ở Làm nhà nuôi có ánh sáng rất yếu để những nơi ánh sáng rất yếu. chim yến cư trú và làm tổ.
9. Bài tập 1. Đọc sách là một thói quen tốt, đây là tập tính học được ở người. Em hãy vận dụng kiến thức về cảm ứng ở sinh vật, xây dựng các bước để hình thành thói quen này cho bản thân. Để hình thành thói quen đọc sách, cần lặp đi lặp lại các bước sau: - Bước 1: chọn sách mình yêu thích. - Bước 2: Chọn thời gian đọc phù hợp. - Bước 3: Đọc hằng ngày vào thời gian đã chọn. - Bước 4: Tự đánh giá thói quen đọc sách của cá nhân.
10. Bài tập 2. Khi nuôi gà, vịt, người nông dân chỉ cần dùng tiếng gọi quen thuộc là gà, vịt từ xa đã chạy về ăn. Tập tính này của vật nuôi có lợi cho sinh vật và cả người chăn nuôi. Em hãy nêu cách thức hình thành tập tính trên cho vật nuôi. Để hình thành tập tính nghe hiệu lệnh về ăn, người chăn nuôi nên làm như sau: - Gọi vật nuôi vào những thời điểm nhất định (mỗi lần gọi bằng tiếng gọi giống nhau), khi vật nuôi đến thì cho ăn. - Vào những ngày sau, cũng gọi và cho ăn vào thời điểm đó và chỉ cho cho ăn khi gọi. - Sau nhiều ngày được cho ăn chỉ khi được gọi (bằng một âm thanh quen thuộc), vật nuôi sẽ có tập tính nghe tiếng gọi là chạy về ăn.